Tôi ra đời từ một cánh rừng gỗ bạt ngàn tại miền trung đầy nắng gió . Người có công thiết kế và chế tạo nên tôi là một bác kĩ sư làm việc đã lâu năm tại xưởng Canh Tân, một xưởng chuyên sản xuất và cung cấp bút chì và giấy viết. Sau cả ngày cặm cụi mày mò vẽ kiểu, lựa chì, bác cho tôi ra đời với mục đích để làm quà cho cậu con trai do bác một tay nuôi nấng từ khi mẹ cậu qua đời lúc cậu còn nằm trong nôi, và nay đã lớn và vừa tốt nghiệp cữ nhân ngành báo chí và thông tin .
Tôi may mắn được ra đời với một sắc vóc vô cùng nỗi bật giữa đám đông cho dù tôi có bị lẫn giữa những anh chị bút máy hàng hiệu đến từ những thủ đô văn minh như Ý Đại Lợi hoặc kinh đô ánh sáng Paris đi nữa thì tôi cũng dễ dàng bắt mắt người đối diện. Ruột của tôi được dùng một loại chì mầu đen đậm và chất lượng đặc nhất. Tôi có hình dáng thon và dài như các bạn thấy đại đa số họ hàng nhà bút chì chúng tôi vẫn thế. Nhưng điểm khác biệt của tôi là thân mình tôi không tròn như họ, mà nó hơi dẹp, nhìn nghiêng trông giống như một thanh kiếm. Tôi cũng không đội cục gôm ở trên đầu như đa số bọn bút chì thời nay . Lớp áo bên ngoài của tôi được sơn những đường thẳng màu huyết dụ cùng với những đường sọc đen xen kẽ như chiếc đai thắt lưng của một vị kiếm sĩ. Có lẽ người cha muốn dùng tôi để chuyển lời nhắn nhủ đến cậu con trai rằng, "Bút cũng như kiếm. Nếu không biết dùng nó sẽ trở thành kẽ hủy hoại."
Đấy là câu chuyện về lý do và nguồn gốc của sự xuất hiện của tôi . Thế nhưng thật đáng tiếc, cuộc đời tôi không bước theo những đại lộ suông xẽ đễ có thể chu toàn những ước mơ cao đẹp mà người chế tạo ra tôi hằng mong muốn đâu bạn ạ. Số là lúc tôi vừa được mặc lớp sơn veneer cuối cùng và được đặt ngay ngắn trên vị trí thoáng đãng để đợi lớp áo khô, thì ông chủ xưởng Canh Tân ghé thăm xem xét công việc làm ăn của xưởng. Kết quả là ông ta trông thấy tôi và đòi đem tôi về làm vật sở hửu, và từ đó cuộc đời tôi sang trang.
Nằm trong túi áo của ông chủ Canh Tân, tôi được đi dạo quanh tất cả các cơ sở làm ăn của ông ấy trên chiếc xe hơi đời mới bóng loáng, có chổ ngồi bằng da mát rượi, với dàn âm thanh tối tân và có cả tủ lạnh để chứa rượu vang trắng và nước trái cây . Ông quả thật là một người có óc kinh doanh, có tài tổ chức và có số lượng gia sản vô cùng đồ sộ. Bên cạnh xưởng Canh Tân, ông còn có xưởng Đời Mới chế tạo vải lụa và quần áo giày dép, cửa hàng Hoàng Kim thầu kinh doanh vàng bạc và kim cương với uy tín lâu năm vẫn luôn dẫn đầu thị trường về nhãn hiệu. Bên cạnh đó ông còn là chủ của đa số đất đai và địa ốc của những khu thương mại lớn nhất trong nhiều thành phố.
Ông chủ không bao giờ dùng tôi để viết, mà bắt tôi phải làm những chuyện tôi chẳng hề muốn chút nào, như là để đục thủng cái bì thư dày cộm, hoặc đánh dấu mấy loại hàng hóa ông không ưa, hoặc có lúc bất đồng với ai đó trên điện thoại, ông cầm đầu tôi nhấn mạnh xuống bàn như đang trút cơn giận dữ lên tôi. Sau một ngày dài ngoằng với những công việc tôi chẳng gì hứng thú, ông chủ đưa tôi về nhà, và cuộc đời tôi bắt đầu sóng gió.
Việc đầu tiên là bà vợ phốp pháp với làn phấn dầy cộm trên khuôn mặt lao vào phòng và thẩy lên mặt ông chủ một xấp giấy tờ. Hai người cấu xé nhau bằng những lời mạt sát tệ hại nhất. Bà ta xô và đấm đá túi bụi lên mặt ông. Ông cũng không vừa tát lên mặt bà vài phát tóe lửa. Bà lùi lại một bước và lấy đà xô ông một cú như trời giáng xuống nền nhà rồi bà quay lưng bỏ đi. Ông nằm đó ôm ngực. Hình như ông bị lên cơn trầm trọng vì bệnh tim. Tôi không rõ, nhưng hôm nọ ở xưởng Canh Tân, tôi đã có nghe loáng thoáng đám thợ truyền miệng với nhau về bệnh tình và gia cảnh bất hòa của ông chủ như thế.
Trước lúc qua đời ở phòng cấp cứu của bệnh viện, ông chủ dùng tôi để viết lại lời nhắn cho hai đứa con của ông. Thằng con lớn của ông đọc xong lời trăn trối của cha, nó tức tối vo miếng giấy có nét chì của tôi và quẳng xuống đất với khuôn mặt giận dữ. Nó giận cũng phải, vì ngoài anh em nó ra ông còn tới 6 đứa con khác bên ngoài để cùng phân chia tài sản . Đứa con gái thì ngồi im cặp mắt lờ đờ không cảm xúc. Có lẻ nó đang thăng cao vì thuốc phiện. Y tá đi vào đưa cho đứa con gái gói vật dụng ông mang theo trong người khi qua đời, trong đó có tôi.
Từ hôm đó, tôi theo về ở chung trong căn phòng bề bộn của đứa con gái luôn say xỉn bên cạnh những bao thuốc trắng. Ngày ngày nó đàn đúm với lũ con traị Có khi dẫn dăm ba đứa vào phòng giở trò xàm sỡ với nhau rồi cùng nhau thăng - get high . Một hôm mẹ nó ghé vào phòng trong lúc nó xay bí xỉ. Bà ta để lại một xấp tiền trên đầu giường và mượn tôi viết vài dòng cho nó, "Mẹ đi vắng, con ở nhà tự lo liệu ."
Lúc nó tỉnh lại, nó đọc dòng chử của mẹ nó một cách dửng dưng, rồi nó cầm tôi lên ngắm nghía . Nó muốn viết xuống một điều gì đấy, nhưng nó cứ viết được vài chử lại xóe toạc tờ giấy vất xuống đất và ôm mặt khóc rưng rức . Tôi muốn giúp nó viết ra những điều ứ đọng trong tâm hồn của một đứa con gái 16 tuổi đầy u uẩn, thế nhưng nó chẳng khi nào tỉnh táo để cần đến tôi, hoặc là ít nhất lắng nghe tôi .
Thế rồi nó lại lên cơn nghiện . Vơ được tôi, nó đưa lên mủi hửi hửi và thất vọng quẳng tôi xuống nền nhà vì tôi không thơm như bạch phiến. Nó lôi tiếp những bao thuốc trắng ra vừa hít vừa chích thẳng vào cánh tay. Nó cứ làm như thế liên tục cho đến khi nó té xuống đất, và cơ thể giựt lên liên hồi. Cuối cùng, việc gì đến cũng đã đến, nó trút hơi thở cuối cùng và nằm cứng đơ bên cạnh tôi .
Ngày đưa đám tang, mẹ nó khóc tấm tức, như bất cứ bà mẹ nào khóc con . Nhưng rồi sau đó bà cũng cho người dọn dẹp phòng nó sạch sẽ để bán lại căn biệt thự xinh đẹp cho một người quen .
Sau khi bà chủ cũ dọn đi, tôi bị người dọn dẹp vô ý làm rớt lại trong phòng. Người chủ mới là một bà giàu có với một đứa con trai bị tàn tật. Thằng con trai được sắp xếp ở trong căn phòng tôi đang ở . Thằng bé 14 tuổi nhưng lúc nào cũng cười khanh khách với khuôn mặt ngô nghê . Nó vớ được tôi tưởng là đồ ăn và đưa lên miệng cắn thử . Cắn không được nó quăng tôi lên tường và nằm lăn xuống sàn nhà giãy đần đật và kêu gào thảm thiết . Mẹ nó ở ngoài lao vào ôm nó vào lòng vừa khóc vừa đay nghiến cha nó, kẻ đã phụ bạc mẹ con nó để đi lấy người đàn bà trẻ đẹp và có thể sinh cho ông ta đứa con trai lành lặn hơn . Bà đay nghiến và chửi rủa chán rồi thì đứa con cũng lăn quay ra ngủ . Bà sực nhớ ra điều gì vội vàng chạy lao về phòng . Vừa bước ra cửa bà dẫm phải lên tôi, thế là bà nhặt tôi lên đem về phòng bà .
Ở phòng bà đã có một người đàn ông đang nằm chờ sẳn . Ông hỏi bà đã quyết định cho chuyện hợp tác làm ăn của hai công ty họ chưa ? Bà bảo bà cần phải tính toán thêm . Thế rồi bà lôi ra một cuốn sổ chi chít những con số khổng lồ ra và bắt tôi ghi lên đó những phép cộng trừ nhân chia . Ghi một hồi bà nỗi cáu vì cho rằng tôi lề mề chậm chạp . Bà lôi ra cái máy vi tính hiện đại và tiện tay quăng tôi ra ngoài cửa sổ không quên kèm theo những câu chửi rủa, "Thời đại này ai còn dùng ba cái cây bút chì quái này nữa ."
Thế là tôi từ giã ngôi biệt thự xinh xắn và sang trọng mà tôi đã tá túc gần một năm trời mà chẳng hề vơi đi số lượng chì nào . Thân thể tôi bị cú thẩy của người đàn bà kia rơi xuống đất cái ạch và lăn vào góc vĩa hè bên dưới đường . Cách đó 5 gang tay có một cậu bé đánh giày đang nàm co ro . Nghe tiếng động, cậu ta ngóc đầu dậy ngó tôi một cách thờ ơ, rồi nằm trở lại tư thế cũ . Tôi nghe rõ mồn một bụng cậu ta đang đánh trống . Tôi bèn làm quen:
- Thế nào ? Sao cậu không nhặt tôi đến nằm chung với cậu cho có bạn ?
Cậu bé trả lời trong nỗi bực dọc:
- Tôi đói lắm . Không rảnh đâu mà chơi với ông .
Tôi cũng lì lợm:
- Nhưng ít ra cậu cũng nhặt tôi lên đã chứ ? Biết đâu tôi lại đáng giá cái bánh cho cậu lót bụng ?
Nghe cũng xuôi tai . Thế là cậu ta nhặt tôi lên . Dưới ánh đèn đường lờ mờ hắt bóng trên bức tường trắng tinh của ngôi biệt thự, cậu ta tinh nghịch dùng tôi để vẽ lên đấy một miếng thịt nướng thơm phức mùi ngũ vị hương và béo ngậy mùi hành tỏi . Thêm một tô phở bò viên nước trong veo tỏa nồng mùi ngò gai và húng quế . Cậu nuốt nước bọt ừng ực . Còn gì nữa nào ? À cậu nhớ ra rồi . Cậu thèm một bình sửa trắng phau . Sửa mẹ hay sử bò gì cũng được . Từ nhỏ đến giờ cậu chưa từng được nếm qua mùi vị sửa tươi . Thỉnh thoảng, trông thấy những đứa bé vòi vỉnh không chịu bú sửa được bà mẹ của chúng ỉ ôi năn nĩ mà nước miếng cậu chảy dài và mắt cứ cay cay . Nghĩ đến đây, cậu buồn quá không thèm vẽ nữa, và nằm lăn xuống đất nhắm mắt lại cố dỗ giấc ngủ . Nằm bên cạnh, tôi cũng buồn không kém . Lần đầu tiên trong đời tôi hình dung được nỗi buồn rõ rệt của con người .
Sáng hôm sau mặt trời chưa ló dạng chúng tôi đã thức giấc vì những chuyến xe và những người buôn bán sớm . Cậu bé bỏ tôi vào chiếc hộp đồ nghề bằng gỗ và kéo tôi lê la khắp các nẽo đường với tiếng mời hàng lảnh lót . Thời bây giờ tìm được một người muốn đánh giầy còn khó hơn tìm kim dưới đáy hồ . Ở những khu nhà nghèo thì họ không có tiền để mua giầy da và lại càng không có tiền để đánh bóng tân trang . Còn ở những khu nhà giàu thì họ có bảo vệ xua đuổi không cho cậu bén mảng tới . Nhưng cho dù cậu có lọt vào bên trong những khu đó đi chăng nữa cậu cũng không thu hoạch được gì . Mode giầy thời nay thay đổi liên tục . Giầy chưa kịp bẩn đã bị lổi thời . Những người nhà giầu thì họ chẳng dùng những thứ lỗi thời .
Cậu ta tỉu nghỉu đi hết hang cùng ngõ hẻm . Cuối cùng, cậu đến trước cửa nhà ông giáo già, và đứng thật lâu trước cửa đợi ông . Có lẻ ông là vị khách hàng lâu năm và trung thành nhất của cậu . Ông có một đôi giày da màu đen đã sờn và đã cũ . Nhưng mỗi lần gặp nó ở đầu ngõ, ông đều nhờ nó đánh hộ . Trong lúc đánh giày, ông hay hỏi han về gia đình nó . Nó nói dối với ông nó đi đánh giày để phụ giúp cha mẹ nuôi mấy đứa em . Thật ra nó không có anh em hay cha mẹ gì cả . Với thân phận mồ côi nó sợ ông đánh giá nó và không muốn tiếp xúc với nó nữa . Hôm nay có lẻ ông giáo bệnh không ra ngoài và cậu ta đành lủi thủi trở về với cái bụng đói meo mà cả ngày chỉ húp toàn những tô thức ăn thừa thải ngoài chợ .
Nó trở về chổ cũ hôm qua tôi và nó gặp nhau và lôi tôi ra khỏi hộp gỗ . Chắc có lẽ nó định bụng vẽ một món ăn gì nữa đây ? Tôi liền hất hàm thách thức nó:
- Này, cậu cứ vẽ ở đây không phải là cách đâu .
- Vậy làm gì ?
- Biết viết chử không ?
- Không .
- Vậy cậu tên gì ?
- Minh .
- Viết tên Minh xem ?
- Không biết viết .
- Thế thì cậu phải bắt đầu tập viết từ cái tên .
Cậu ta nỗi cáu:
- Tôi đói lắm rồi, không rảnh viết tên đâu .
Tôi cũng định bụng bắt đầu giữ im lặng và không thèm nói chuyện với cậu ta nữa . Nằm không một lúc chán, cậu ta quay qua tôi:
- Thế, tôi phải viết chử Minh như thế nào ?
- Thì cậu cứ cầm tôi lên và thử đi .
Cậu ta cố nhíu mày moi trong trí nhớ ra chử Minh mà đã có lần có ai đó đã dậy cậu . Cả buổi tối cậu lẩm nhẩm:
- Em mờ viết thế nào nhỉ ?
Sáng hôm sau người ta lại thấy những chử viết nghệch ngoạc rơi rớt đầy trên nền xi măng và trên bức tường trắng .
Từng đêm như thế trôi qua dưới bầu trời đầy sao . Tôi nằm thủ thỉ với cậu về cái gì gọi là mơ ước . Tôi kể cho cậu nghe về những thế giới kì lạ trong cả kho tàng ngôn ngữ mà cậu không cần phải đi đâu xa để khám phá . Chúng nằm trong những cuốn sách trên những kệ gỗ ở cửa hàng sách mà ngày ngày cậu đi ngang qua . Tôi kể cậu nghe về những cuốn phim hoạt hình sống động được chiếu trên những chiếc màn hình TV rộng lớn trong cửa tiệm mà ngày ngày cậu vẫn đứng ngẩn người ra xem ké . Tất cả những câu chuyện, những hình ảnh ấy bắt đầu từ những giấc mơ . Một giấc mơ đẹp chính là bức thông điệp gởi gấm đến con người lòng đam mê, sự can đảm, và ý chí phấn đấu để vươn lên .
Khi đêm đã về khuya, cậu quay qua hỏi tôi:
- Thế thì tôi phải làm gì để nắm bắt những giấc mơ đẹp ấy ?
- Câu hỏi tuyệt vời . Tất cả mọi giấc mơ được bắt đầu diễn đạt từ những ngòi bút . Cậu đã có giấc mơ trong tay rồi, bây giờ vấn đề chính là cậu phải biết cách sử dụng tôi để biến giấc mơ đó thành sự thật đấy cậu bé ạ .
Dưới bóng tối mờ ảo của đêm đen, cậu bé chợt vùng ngồi dậy và dùng tôi vẽ lên bức tường những ngôi sao đang lấp lánh như một sự quyết tâm .
Hôm sau nó dậy thật sớm và không đi đánh giầy nữa . Nó đi lượm chử . Nó đến nhà ông thầy giáo và lấy hết can đảm bước thẳng vào nhà . Nó nói cho ông biết sự thật nó là đứa bé mồ côi và nó muốn được học viết chử . Ông ngỡ ngàng nhìn nó một hồi rồi hỏi nó:
- Con muốn học chử gì ?
Nói trả lời:
- Con muốn bắt đầu bằng chử Minh .
Ông giáo cho nó một cuốn tập cũ kĩ và mỗi ngày nó hỏi ông một vài chử rồi sau đó tôi và nó cùng nhau ngồi nắn nót tập viết trước cửa tiệm sách lớn nhất thành phố . Tập viết xong nó rủ tôi vào bên trong xem hình trên những cuốn tạp chí và tập đọc những chử cái đã bắt đầu quen thuộc .
Tôi chỉ cho nó rất nhiều điều tôi đã biết bắt đầu bằng những câu hỏi:
- Tại sao ? và làm thế nào ?
Thời gian trôi qua, cậu bé giờ đây đã trưởng thành và đã là một kiến trúc sư giàu kinh nghiệm với những dự án sáng tác vĩ đại cho những toà thị sảnh ở ngay trung tâm thành phố lớn . Trong hộp dụng cụ đồ nghề của cậu chứa vô số những cây viết đắt tiền với những đường nét đầy sáng tạo sơ khởi mà những hợp đoàn hoặc cá nhân đối tác đã gởi tặng . Cậu cứ tiến xa và tiến cao hơn mãi với muôn ngàn mơ ước, mơ ước do chính cậu tạo ra và nắm bắt mơ ước của người khác, rồi chuyển đạt chúng thành sự thật qua những nét vẽ kì diệu .
Một buổi chiều đầu mùa hạ . Tôi lại nằm trong túi áo của người kiến trúc sư già tóc đã bạc mầu hoa râm . Ông đi đến dự lễ ra trường của đứa con trai sắp tốt nghiệp tiến sĩ luật . Ông đặt tôi vào trong tay nó và nói:
- Cây bút này vô cùng cũ kĩ, nhưng nó là vật quí nhất trong đời cha .
Rồi ông đứng lui về phía sau, khoanh tay, ngắm đứa con trai và mỉm cười . Cuối cùng, tôi cũng đã làm tròn bổn phận và sứ mạng, đó là nhắn gởi bức thông điệp và niềm tự hào của người cha đến với người con .
(July 4, 2008)
Pensee
